ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್: ಕೇರಳದ ಶಿಕ್ಷಕನಿಂದ ಜಾಗತಿಕ ಎಡ್-ಟೆಕ್ ದೈತ್ಯನವರೆಗೆ

ಕೇರಳದ ಅಝಿಕೋಡ್ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್ ಅವರ ಕಥೆ, ಭಾರತೀಯ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದಂತಕಥೆಯಾಗಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಕರ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಬೈಜು, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನಿಂತು, ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆಕರ್ಷಕ, ವೈಯಕ್ತೀಕೃತ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ತಲುಪುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಕನಸು ಕಂಡರು. ಅವರ ಪಯಣ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಭಾರತದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಕಲಿಕೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.

ಬೋರ್ಡಿಂಗ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಕಲಿಯುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ವಿಧಾನದಿಂದ ಹಿಡಿದು, CAT ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಂಕ ಗಳಿಸಿ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಪಾಠ ಹೇಳಿಕೊಡುವ ತನಕ, ಬೈಜು ಅವರ ಜೀವನವು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲಿನ ಅಚಲವಾದ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರದ್ದು ಕೇವಲ ಉದ್ಯಮಿಯ ಕಥೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಕೋಟ್ಯಂತರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕಲಿಕೆಯ ದೀಪವನ್ನು ಬೆಳಗಿದ ಶಿಕ್ಷಕನ ಕಥೆ.

1980ರ ಜನವರಿ 5 ರಂದು ಕೇರಳದ ಕಣ್ಣೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅಝಿಕೋಡ್ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್ ಅವರ ತಂದೆ ರವೀಂದ್ರನ್ ನಾಯರ್ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಶೋಭನಾವಲ್ಲಿ ಗಣಿತ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದರು. ಇಬ್ಬರೂ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಬೈಜುಗೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದಲೇ ಅರಿವಾಗಿತ್ತು. ಆತ ಮಲಯಾಳಂ ಮಾಧ್ಯಮ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿದನು. ಆತನಿಗೆ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಸ್ವತಃ ಕಲಿಯುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಅಭ್ಯಾಸವಿತ್ತು.

ಕಣ್ಣೂರಿನ ಸರ್ಕಾರಿ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್‌ನಿಂದ ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿ.ಟೆಕ್ ಪದವಿ ಪಡೆದ ನಂತರ, ಬೈಜು ಒಂದು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಡಗು ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವಾ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. 2003ರಲ್ಲಿ ರಜೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, CAT (Common Admission Test) ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ತಯಾರಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ತಾವೂ ಸಹ CAT ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಬರೆದು 99 ಪರ್ಸೆಂಟ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಕ ಗಳಿಸಿದರು. ಮತ್ತೆರಡು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿ, ಪೂರ್ಣಾವಧಿಯಾಗಿ CAT ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದು ಅವರ ಬೃಹತ್ ಎಡ್-ಟೆಕ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿತ್ತು.

ಬೈಜು ಅವರ ಬೋಧನಾ ವಿಧಾನಗಳು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾದವು. ಅವರ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಣ್ಣ ತರಗತಿ ಕೊಠಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಠ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅವರು, ನಂತರ ಸಾವಿರಾರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಸೇರಬಹುದಾದ ದೊಡ್ಡ ಆಡಿಟೋರಿಯಂಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳಲ್ಲಿಯೂ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಈ ಪಾಠಗಳು "ಬೈಜುಸ್ ಕ್ಲಾಸಸ್" ಎಂದೇ ಜನಪ್ರಿಯವಾದವು. ಬೈಜು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ ದಿವ್ಯಾ ಗೋಕುಲನಾಥ್ ಅವರನ್ನು CAT ತರಗತಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಭೇಟಿಯಾದರು, ನಂತರ ಅವರು ಸಹ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು.

ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮತ್ತು ಸ್ಮಾರ್ಟ್‌ಫೋನ್‌ಗಳ ಹೆಚ್ಚಿದ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ಬೈಜು, ತಮ್ಮ ಬೋಧನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ತಲುಪಿಸಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ, 2011ರಲ್ಲಿ ಅವರು ದಿವ್ಯಾ ಗೋಕುಲನಾಥ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ BYJU'S ಎಂಬ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸಹ-ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

 BYJU'S ನ ನಿಜವಾದ ತಿರುವು ಬಂದಿದ್ದು 2015ರಲ್ಲಿ BYJU'S – The Learning App ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ. ಈ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ K-12 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ತಯಾರಾಗುವವರಿಗೆ ಅನಿಮೇಟೆಡ್ ವಿಡಿಯೋಗಳು, ಸಂವಾದಾತ್ಮಕ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತೀಕರಿಸಿದ ಕಲಿಕಾ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು. ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಕೇವಲ ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 5.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಡೌನ್‌ಲೋಡ್‌ಗಳನ್ನು ದಾಟಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಎಡ್-ಟೆಕ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಆಯಿತು.

BYJU'S ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಭಾರತದ ಎಡ್-ಟೆಕ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಗೆ ಬಂದಿತು ಮತ್ತು 2018ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಎಡ್-ಟೆಕ್ ಯೂನಿಕಾರ್ನ್ (ಮೌಲ್ಯ $1 ಶತಕೋಟಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು) ಎಂಬ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಕಂಪನಿಯು ಶಾರುಖ್ ಖಾನ್ ಅವರನ್ನು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಅಂಬಾಸಿಡರ್ ಆಗಿ ನೇಮಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ಇದು ಅದರ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು.

BYJU'S ಕೇವಲ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್ ಅವರು ಜಾಗತಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಛಾಪು ಮೂಡಿಸಲು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಎಡ್-ಟೆಕ್ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು.

2019ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ಆಸ್ಮೋ (Osmo) ಅನ್ನು $120 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗೆ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು.
2021ರಲ್ಲಿ ಆಕಾಶ್ ಎಜುಕೇಷನಲ್ ಸರ್ವೀಸಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ (Aakash Educational Services Ltd.) ಅನ್ನು ಸುಮಾರು $950 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗೆ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು, ಇದು JEE, NEET ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷಾ ತರಬೇತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಹೆಸರಾಗಿದೆ.
ಅದೇ ವರ್ಷ, ಗ್ರೇಟ್ ಲರ್ನಿಂಗ್ (Great Learning) ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕದ ಮಕ್ಕಳ ಕೋಡಿಂಗ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ವೈಟ್‌ಹ್ಯಾಟ್ ಜೂನಿಯರ್ (WhiteHat Jr) ಅನ್ನು ಸಹ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಈ ಸ್ವಾಧೀನಗಳು BYJU’S ಅನ್ನು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಎಡ್-ಟೆಕ್ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಅದರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಕಂಪನಿಯ ಮೌಲ್ಯವು 2022ರ ವೇಳೆಗೆ $22 ಶತಕೋಟಿಗೆ ತಲುಪಿತು, ಇದು ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಮೌಲ್ಯಯುತ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಯಿತು. BYJU’S ನ ಮಹತ್ವದ ಏರಿಕೆಯು ಸವಾಲುಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೋವಿಡ್-19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಕಲಿಕೆಗೆ ಭಾರಿ ಬೇಡಿಕೆಯಿದ್ದರೂ, ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕದ ನಂತರ ತರಗತಿಗಳು ಪುನರಾರಂಭವಾದಾಗ ಬೇಡಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. ಕಂಪನಿಯು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು:
ಆರ್ಥಿಕ ತೊಂದರೆಗಳು: ಕಂಪನಿಯು ನಿಧಿಯ ಕೊರತೆ, ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿರುವ ಸಾಲಗಳು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆದಾರರೊಂದಿಗೆ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು.
ವಜಾಗಳು ಮತ್ತು ಲಾಭದಾಯಕತೆ: ಲಾಭದಾಯಕತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಕಂಪನಿಯು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ನೌಕರರನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಬೇಕಾಯಿತು.
ಆಗ್ರಹಕಾರಿ ಮಾರಾಟ ತಂತ್ರಗಳು: ಮಾರಾಟ ತಂಡಗಳ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಮಾರಾಟ ತಂತ್ರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರಾಹಕರಿಂದ ದೂರುಗಳು ಬಂದವು.
ಆಡಿಟ್ ವರದಿಗಳ ವಿಳಂಬ: ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಆಡಿಟ್ ವರದಿಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬವು ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿತು. ಈ ಸವಾಲುಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಹಳಿಗೆ ತರಲು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಅಡಮಾನ ಇಟ್ಟು ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಸಂಬಳ ಪಾವತಿಸಿದ ನಿದರ್ಶನಗಳೂ ಇವೆ, ಇದು ಅವರ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್ ಅವರ ಪಯಣವು ಕೇವಲ ಯಶಸ್ಸಿನ ಕಥೆಯಾಗಿರದೆ, ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನಿಲ್ಲುವ, ಅಚಲವಾದ ದೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ಅನಿಯಮಿತ ಬದ್ಧತೆಯ ಕಥೆಯಾಗಿದೆ. ಕೇರಳದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಬಂದು, ಜಾಗತಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನುಂಟು ಮಾಡಿದ ಅವರ ಕಥೆ ಅಸಂಖ್ಯಾತರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿಸುವ ತಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. “ಕಲಿಕೆಯು ಮೋಜಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಬೇಕು, ಒತ್ತಡದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲ. ಪ್ರತಿ ಮಗುವೂ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಕಲಿಯಬಹುದು, ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಅದನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.”
-ಬೈಜು ರವೀಂದ್ರನ್